Có một yếu tố cực kì quan trọng khi sử dụng thực phẩm mà nhiều người thường bỏ qua đó chính là hạn sử dụng. Hạn sử dụng là khoảng thời gian duy trì ổn định vi sinh vật và các chất dinh dưỡng công bố trên nhãn sản phẩm. Điều đó có nghĩa bạn phải sử dụng thực phẩm trước ngày hết hạn để có được giá trị dinh dưỡng tốt nhất. Vậy ăn đồ hết hạn có sao không? Đâu là cách xử lý hay nhất nếu ăn phải? Hãy cùng giải đáp qua bài viết dưới đây nhé!
1. Ăn đồ ăn hết hạn có sao không?
1.1 Cách nhận biết thực phẩm quá hạn sử dụng
Bạn có thể xác định hạn sử dụng của thực phẩm dựa vào nhãn dán nhà sản xuất in trên bao bì. Tuy nhiên bạn cần chú ý phân biệt dòng chữ use by date (sử dụng trước ngày) và best before date (sử dụng tốt nhất trước ngày) ghi trên bao bì. Bởi vì use by date thường được in trên thực phẩm sử dụng trong ngày, nhanh hết hạn như rau, củ, quả. Còn best before date được in trên những sản phẩm đông lạnh để được lâu ngày như thực phẩm đóng hộp. Những loại thực phẩm này vẫn có thể sử dụng được sau ngày best before date nhưng hương vị sẽ không còn ngon như ban đầu nữa.
Ngoài việc dựa vào nhãn dán hạn sử dụng in trên bao bì, bạn cũng có thể nhận biết thực phẩm đã quá hạn dựa vào một số dấu hiệu dưới đây:
– Thực phẩm bốc mùi: Thực phẩm hay đồ ăn đã có mùi hôi là dấu hiệu chắc chắn bạn không thể ăn chúng. Nếu có thói quen bảo quản đồ ăn trong tủ lạnh, bạn nên ngửi mùi trước khi sử dụng.
– Thực phẩm nổi bong bóng: Nếu bạn phát hiện tình trạng nổi bong bóng khi vừa lấy thực phẩm từ tủ lạnh, bạn nên vứt bỏ chúng. Bởi lúc này vi khuẩn đang sinh sôi, phát triển có thể gây hại cho sức khỏe.
– Mềm nhũn: Ngoài quan sát bằng mắt thường, bạn có thể kiểm tra thực phẩm, đặc biệt là rau, củ, quả hư hỏng hay chưa bằng cách dùng tay để nắn xung quanh. Nếu thấy mềm nhũn bất thường ở vị trí nào đó, có thể chúng đã bị thối rữa và tiềm ẩn nhiều vi khuẩn gây bệnh.
– Có váng trắng, đốm trắng: Đây là một trong những dấu hiệu đầu tiên của thực phẩm bị hỏng, thường thấy trong lọ dưa, bánh mì,…Nhiều người có thói quen loại bỏ lớp váng trắng đó và tiếp tục sử dụng phần còn lại. Thực tế, phần còn lại cũng đã bị vi khuẩn xâm nhập.
1.2 Ăn đồ ăn hết hạn có sao không?
Như bạn đã biết, đồ ăn sẽ mang lại giá trị dinh dưỡng tốt nhất nếu được sử dụng trước khi hết hạn. Nếu ăn phải thực phẩm đã quá hạn sử dụng, bạn sẽ có nguy cơ gặp phải những tình trạng dưới đây:
1.2.1 Nguy cơ nhiễm các bệnh đường ruột
Dâu tây, việt quất và nhiều loại quả khác là thực phẩm giàu chất xơ và chống oxy hóa nhưng nếu các loại quả này hết hạn thì chúng sẽ là nguyên nhân gây rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy, nôn mửa, đầy hơi và các triệu chứng giống như cúm.
Các loại rau mầm hết hạn là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn E.coli phát triển và gây ra tình trạng tiêu chảy cấp.
Một loại vi khuẩn nữa cũng phát triển trong điều kiện thực phẩm hư hỏng là vi khuẩn Salmonella. Nếu ăn phải thực phẩm nhiễm khuẩn này nó sẽ gây nhiễm trùng đường ruột. Trong một số trường hợp có thể gây nhiễm trùng máu, tấn công các cơ quan khác trong cơ thể và nếu không điều trị kịp thời người bệnh có nguy cơ tử vong rất cao.
1.2.2 Nguy cơ ngộ độc thực phẩm
Thực phẩm sau khi để một thời gian, nếu bạn nhận thấy có mùi lạ, chua chua hoặc chuyển màu thì không nên ăn bởi rất có thể sẽ bị ngộ độc. Thời gian ủ bệnh rất ngắn, chỉ khoảng 30 phút đến 3 giờ sau ăn với những biểu hiện lâm sàng như: Đau bụng đi ngoài, buồn nôn, tiêu chảy, chóng mặt, sốt,…
Bên cạnh đó, một số loại thực phẩm bạn vẫn có thể ăn được mặc dù đã hết hạn như bánh mì, sữa, trứng, phomat, mì ống, mứt các loại,…Nhưng nếu muốn ăn những thực phẩm này bạn phải biết cách bảo quản đúng cách để vi khuẩn không xâm nhập vào gây hỏng đồ ăn được.
2. Cách xử lý nếu ăn phải thực phẩm quá hạn
Nếu gia đình bạn ăn phải thực phẩm quá hạn và có triệu chứng ngộ độc thực phẩm, bạn cần thực hiện các bước sơ cứu sau đây:
– Gây nôn (nếu người bệnh không có biểu hiện nôn): Nếu ngộ độc thực phẩm xảy ra trong vòng trước 6 giờ thì lúc đó thức ăn vẫn còn trong dạ dày. Vì vậy cần kích thích bệnh nhân ói càng nhiều càng tốt để tống hết thức ăn ngộ độc ra ngoài. Có thể kích thích bằng cách ngoáy nhẹ họng hoặc uống nước gây nôn.
Một số lưu ý khi gây nôn:
- Đối với trẻ em cần móc họng trẻ cho khéo, tránh làm xây xát họng trẻ.
- Phải để bệnh nhân nằm đầu thấp, nghiêng đầu sang một bên rồi móc họng để nôn thức ăn ra. Không để bệnh nhân nằm ngửa vì như vậy có thể gây sặc lên mũi, xuống phổi dễ dẫn đến tử vong.
- Không gây nôn với người bị hôn mê vì dễ bị hít sặc thức ăn và làm tắc đường thở.
– Cho người bệnh uống nhiều nước và nghỉ ngơi: Sau khi người bệnh nôn và đi ngoài thì cơ thể sẽ bị mất nước. Chính vì vậy cần tiến hành bù nước cho người bệnh bằng cách cho uống nhiều nước đun sôi để nguội, uống nước oresol hoặc nước gạo rang.
Chú ý: Ngưng việc sử dụng thức ăn nghi ngờ gây ngộ độc nhưng không nên dùng thuốc cầm tiêu chảy vì làm chậm việc đào thải độc tố ra khỏi cơ thể. Đặc biệt là trẻ nhỏ tuổi, nếu dùng các loại thuốc cầm tiêu chảy sẽ xảy ra hội chứng lồng ruột hay liệt ruột rất nguy hiểm.
– Gọi cấp cứu 115 và đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất: Dù đã tiến hành sơ cứu ban đầu nhưng bệnh nhân vẫn có thể gặp nguy hiểm bất cứ lúc nào. Vậy nên bệnh nhân cần được đưa đến cơ sở y tế gần nhất để được kiểm tra.
Hi vọng bài viết này của Viện An Toàn Thực Phẩm có thể giúp các bạn giải đáp câu hỏi “Ăn đồ ăn hết hạn có sao không?” và trang bị thêm những kiến thức hữu ích cho bạn nếu ăn phải đồ ăn quá hạn. Đừng quên chia sẻ nhé!
